Onderwijs in coronatijd
Het is triest om te zien hoe het leven in Bethlehem nu al maanden stilstaat. Zoals een commentator zegt: "Bethlehem gaat de eenzaamste kerst ter wereld tegemoet."
De economische situatie in de West Bank is dramatisch, met een werkloosheidscijfer in het laatste jaar voorafgaand aan de pandemie al 26%, en nu natuurlijk veel hoger. Overal, maar zeker in de steden, zijn er spanningen als gevolg van de diepe economische impasse. Bethlehem is natuurlijk zwaar getroffen door de afwezigheid van toeristen. De virussituatie in Gaza is uit de hand gelopen, met honderden dagelijkse gevallen, bijna de helft van de tests positief en te weinig ziekenhuisbedden en be-ademingsapparatuur. De berichten over wanneer volgend jaar vaccins in voldoende hoeveelheden zullen aankomen zijn tegenstrijdig.
De 1,35 miljoen Palestijnse scholieren op de Westelijke Jordaanoever en in Gaza zijn ook hard getroffen door de epidemie. Gedurende de eerste zes maanden vanaf maart werden alle scholen gesloten (behalve voor de eindexamenklas) en werd zo goed en zo kwaad als kon overgegaan op online onderwijs. Tijdens die eerste golf werd een reeks ambitieuze maar kleine projecten opgestart om de mogelijkheden en behoeften van e-learning te onderzoeken, zoals de oprichting van een e-portal voor scholen, trainingsessies voor leerkrachten om online onderwijs te geven, een educatief TV-kanaal en sociale mediaprojecten. Dat de eindexamens voor de 12e klassers in mei konden worden georganiseerd, werd door de betrokkenen als een kleine overwinning ervaren.
Uitdagingen
Het nieuwe schooljaar begon een maand later dan gepland, diep in september. Zoals in de meeste delen van de wereld, was het onderwijs hybride, met de jongere klassen die fysiek naar school gingen en oudere leerlinggroepen die schooldagen met online lesdagen combineerden.
De uitdagingen in het onderwijsveld zijn niet gering.
Ten eerste: de moeilijkheden bij het combineren van offline en online leren. Net als elders is er veel improvisatie nodig. Het behoud van sociale afstand in klassen is problematisch met het grote gebrek aan fysieke ruimte en klaslokalen. Klassen met vaak meer dan 30 scholieren raken gehalveerd. Vooral frustrerend is de sluiting van hele scholen of secties na het vinden van slechts één virusgeval onder de studenten- of lerarenpopulatie. Dan zijn er vervolgens de lockdowns opgelegd door het Palestijnse Gezag, zoals nu tijdens de kerstperiode. Een onvoorspelbaar patroon van scholen die sluiten, heropenen en weer sluiten, creëert een onmogelijke situatie voor zowel leerkrachten, leerlingen, ouders als het Ministerie van Onderwijs.
Een tweede uitdaging is het online leren zelf. Veel scholieren hebben geen of beperkte toegang tot computer of internet. Internetnetwerken zijn zwak en stroomonderbrekingen wijdverbreid; kinderen in grote gezinnen moeten één computer delen; niet alle gezinnen kunnen smartphones betalen. Sommige scholieren en gezinnen kunnen beter omgaan met de techniek van e-communicatie dan anderen. Docenten worstelen met onvoldoende goed online leermateriaal. Online onderwijs vereist regulering en begeleiding thuis zowel als onafhankelijke studievaardigheden van oudere leerlingen, bv. het in staat zijn om kleine onderzoekjes op internet of thuis te doen. Het Palestijnse onderwijssysteem - nog steeds behoorlijk onder invloed van rigide leergewoonten - is niet goed voorbereid op het bevorderen van onafhankelijke studie- en onderzoeksvaardigheden van scholieren.
Het is dus geen verrassing dat docenten een groeiende kloof tussen de leerlingen zien. Uit een onderzoek onder scholieren in Oost-Jeruzalem blijkt dat docenten 12% van hun leerlingen niet meer kunnen traceren. Nog eens 15% neemt onregelmatig deel aan de online leersessies. In de bredere West Bank zou dat wel eens meer kunnen zijn. Leraren zien toenemende psychische problemen onder de leerlingen. Een docent: "De docenten kampen met problemen, sommige leerlingen slapen op zoom of sluiten de camera. Sommigen beginnen te zingen ... het is erg moeilijk. " Leerlingen lachen soms niet meer, hebben moeite om zich te concentreren, worden getroffen door bijvoorbeeld huiselijk geweld of werkloosheid thuis of overbevolkte leefomstandigheden, en hebben mogelijk een handicap die geen aandacht krijgt.
De derde uitdaging is een financiële kwestie - een soort "olifant in de kamer," niet veel besproken maar altijd aanwezig. Vanwege de financiële crisis van het Palestijnse Gezag en de weigering van Israël tot voor kort om de btw-inkomsten van Palestijnse arbeiders over te dragen, hebben leraren dit jaar niet hun volledige maandelijkse salaris ontvangen, maar vaak slechts de helft. Stel je voor dat je als docent de hele dag (en nacht) je onderwijs moet voorbereiden en regelen via What's App-groepen, de helft van je salaris ontvangt, en je je de volgende dag misschien 'verantwoordelijk' voelt voor de verspreiding van het coronavirus omdat je onderwijs geeft en verplicht bent ook fysiek in contact te blijven met gezinnen.
Ten vierde: in Palestina is de politieke situatie nooit ver weg. Hoewel de gevallen van normalisatie tussen Israël en een aantal Arabische landen geen directe impact hebben op het dagelijks leven van de Palestijnen, behalve dat ze een algemeen gevoel creeren van in de steek gelaten zijn, moedigen ze in feite de kolonistenbeweging aan, die steeds meer stappen onderneemt om land over te nemen zoals tijdens de vele gewelddadige incidenten in het recente olijfoogstseizoen. Het Palestijnse onderwijs blijft natuurlijk niet onaangedaan onder de resulterende druk op plaatselijke gemeenschappen, vooral in de gebieden 'C', die volledig worden gecontroleerd door het Israëlische leger en in veel gevallen door Israëlische nederzettingen en hun 'buitenposten'. Ook in deze context is het niet eenvoudig om het moreel op scholen en in de gezinnen in stand te houden.
AEI-projecten
Met zijn bescheiden middelen heeft AEI geprobeerd het moreel of de sumud onder leraren, schoolhoofden, studenten en gezinnen te bevorderen door middel van een reeks initiatieven in het kader van zijn lopende projecten. In verschillende onderwijsprojecten hebben AEI en zijn netwerk van leraren leerlingen aangemoedigd om 'gebaren van solidariteit' van de school naar de gemeenschap te organiseren om gezinnen en individuen die door het virus zijn getroffen, moreel te ondersteunen. In september werd een 'Dag van Respect' gehouden met deelname van 16 scholen in de omgeving van Bethlehem om goede interreligieuze relaties met de gemeenschap uit te dragen en de band met het land en de omgeving te versterken. Scholen in het zuidelijk deel van de Westelijke Jordaanoever voerden online 'advocacy' uit om te pleiten voor goede dienstverlening en rechtsbescherming, vooral op het gebied van gezondheid.
Aktiveringsprojecten in een verlammende situatie. We danken eenieder die ons helpt door te gaan met het werk!
Toine van Teeffelen
19-12-2020